Hamulce samochodowe- warto o nie dbać!
Co robią hamulce? Większość z nas myśli, że hamulce zatrzymują samochód. Źle! To tarcie opon o powierzchnię drogi spowalnia i zatrzymuje samochód – hamulce samochodowe faktycznie powstrzymują koła przed obracaniem się. Większość nowoczesnych samochodów używa wyłącznie hamulców tarczowych. Hamulce tarczowe składają się takich elementów jak:
- Tarcze hamulcowe
- klocki hamulcowe
- Przewody hamulcowe
- Cylinderek hamulcowy
Zacisk i jego elementy
Hamulec tarczowy ma płytę tarczopodobną (zwaną również wirnikiem) zamocowaną do koła. Płytę tą ściskają klocki hamulcowe wewnątrz zacisku, w podobny sposób, jak można ścisnąć obracającą się płytkę między kciukiem i palcami. Klocki hamulcowe składają się z warstw: metalowej płyty nośnej, na której zamontowana jest kolejna warstwa. Jej zadaniem jest tłumienie drgań i ochrona zacisku przed wysoką temperaturą, która nieodzownie towarzyszy hamowaniu. Następna warstwa zbudowana jest z materiału ciernego i dociskana jest ona do powierzchni roboczej tarczy hamulcowej.
Zacisk hamulca, który otacza część każdej tarczy, zawiera małe tłoki. Tłoki te dociskają klocki hamulcowe do tarczy. Tłoki są wypychane na zewnątrz przez działanie hydrauliczne płynu hamulcowego, który pochodzi z głównego cylindra hamulcowego. Zacisk często zawiera dwa lub więcej takich tłoków, dlatego klocki hamulcowe równomiernie rozkładają nacisk na tarczę hamulcową. Mówiąc ogólnie, im więcej tłoków w zacisku, tym nacisk na klocki rozprowadzany jest na tarczy hamulcowej bardziej równomiernie, dlatego też samochody o wysokich osiągach mają wielotłokowe zaciski hamulcowe. Hydrauliczne ciśnienie wytwarza się w głównym cylindrze poprzez nacisk na pedał hamulca. Ciśnienie przechodzi przez przewody hamulcowe od cylindra głównego do zacisków. Większość układów hamulcowych ma wspomaganie, które pomaga zwiększyć nacisk stopy na pedał hamulca, zmniejszając siłę hamowania.
Upał jest wrogiem
Teraz, gdy już wiemy, jak działają hamulce samochodowe, wiemy, co im szkodzi i co powoduje problemy. Ciepło jest pierwszym wrogiem dobrego hamowania. Gdy klocki hamulcowe dociskają tarczę hamulcową, generuje to ogromną ilość ciepła. Aby usunąć to ciepło, zwłaszcza z mocno obciążonych przednich hamulców, tarcza zwykle wentyluje się za pomocą wewnętrznych łopatek, które odbierają powietrze chłodzące ze środka tarczy na zewnętrzne krawędzie.
Stara technika, nowa technika
Klocki hamulcowe były kiedyś wykonywane z materiałów azbestowych, które były bardzo skuteczne w odprowadzaniu ciepła, ale wytwarzały niebezpieczny pył.
Klocki azbestowe wytwarzały znaczne ilości gazów podczas gwałtownego hamowania. Aby zapobiec wpływowi gazów na kontakt klocków hamulcowych z tarczą hamulcową, otwory były często krzyżowo wiercone w dyskach. Stosowana dziś technologia wykorzystuje szczeliny do chłodzenia i odprowadzenia gazu. Szczeliny o wiele lepiej chronią przed pękaniem pod wpływem nacisku. Nowe materiały używane w dzisiejszych klockach hamulcowych są bezpieczniejsze dla środowiska, ale niestety mogą spowodować przedwczesne odkształcenie się tarcz hamulcowych, powodując pulsowanie w pedale hamulca.
Wysokowydajne klocki hamulcowe przeznaczone do codziennego użytku muszą spełniać różnorodne wymagania, w tym:
- Wydajność po zamoczeniu
- Niski poziom hałasu i piski
- Niska produkcja pyłu
Tym, którzy szukają wysokowydajnych klocków hamulcowych, firmy oferują specjalistyczne klocki hamulcowe, które wykazują odporność na uszkodzenia nawet w wysokich temperaturach. Minusem jest to, że te klocki hamulcowe są mniej wydajne przy niższych temperaturach występujących w trakcie jazdy.
Zmień płyn hamulcowy
Płyn hamulcowy jest higroskopijny, co oznacza, że przyciąga wilgoć. Jest to zjawisko niepożądane z kilku powodów. Wilgoć w płynie hamulcowym obniża znacząco jego temperaturę wrzenia, co ułatwia wrzenie płynu przy silnym hamowaniu. Wrzący płyn hamulcowy może powodować awarię hamulca podczas jazdy po długich górskich drogach, szczególnie przy dużym obciążeniu lub podczas holowania przyczepy. Wilgoć powoduje także korozję metalowych elementów w układzie hamulcowym, co także może przyczynić się do powstania usterek. Na szczęście mamy łatwe rozwiązanie. Płyn hamulcowy należy wymieniać w okresie między przeglądami zalecanymi przez producenta pojazdu lub co dwa lata. Dobry płyn hamulcowy jest niezwykle ważny dla sprawnej pracy hamulców i bezpiecznej jazdy.
